بررسی تطبیقی مؤلفه‏های رئالیسم جادویی در طبل حلبی از گونتر گراس و یک‏صد‏ سال تنهایی از گابریل گارسیا مارکز

در مقالۀ حاضر، به بررسی این مسئله پرداخته‏ایم که آیا می‏توان رمان معروف طبل حلبی ، اثر گونتر گراس را طبق آنچه بیشتر ادعا می‏شود، یک اثر رئالیسم جادویی نامید. بررسی تطبیقی عناصر تشکیل‏دهندۀ سبک هنری- ادبی به‏کار‏رفته در این رمان و مقایسۀ آن با مؤلفه‏ها‏ی به‏کارگ‏رفته در رمان یک‏صد‏ سال تنهایی از گابریل گارسیا مارکز، به‏ویژه دربارۀ به‏کار‏نگرفتن عنصر خموشی نویسنده و نیز به‏دلیل نبود دو عنصر قلت و آنیت، نشان می‏دهد که نمی‏توان طبل حلبی را در‏زمرۀ آثار رئالیسم جادویی قرار داد. در این پژوهش، با استفاده از روش دقیق‏خوانی و مقایسه با رمان یک‏صد‏ سال تنهایی مارکز، و نیز روش تمثیل و نمونه‏آوری، بخش‏ها‏یی از متن هر‏دو رمان را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده‏ایم که تنها ویژگی شاخص و روشن رئالیسم جادویی، یعنی خموشی نویسنده، در رمان گراس، آشکارا نادیده گرفته شده است؛ علاوه بر آن، وجود تردیدی پایدار و پیوسته در‏طول اثر، سرانجام اعتبار رئالیسم جادویی بودن آن را مخدوش و منتفی می‏کند. بر‏اساس گفتۀ معروف فرانتس رو دربارۀ حیات پنهان نیروهای خارق‏العاده در جهان پیرامون، دو نتیجه به‏دست می‏آید: نخست، عنصری جدید که آن را قلت نامیده‏ایم. مراد از این عنصر آن است که رخ‏داد‏های غیر‏عادی و ماوراءالطبیعه نمی‏توانند پیاپی و به‏تناوب رخ دهند؛ دوم آنکه این گونه وقایع باید به‏فوریت و آنیت ظاهر شوند و بی‏درنگ پایان یابند؛ بنابراین، کنترل‏شدنی نیستند؛ حال آنکه در این رمان، قدرت حیرت‏انگیز اسکار نه‏تنها بار‏ها استفاده می‏شود، بلکه در هر زمان که وی اراده کند، در‏دسترس و کنترل‏شدنی است.